11.11.2025 Ev & Yaşam

Brüt ve Net Maaş Hesaplama Nasıl Yapılır?

Ümit Önal

Türk Telekom İçerik Ekibi

00:00 00:00

Maaş, çalışanların finansal planlamasında en temel göstergelerden biri. Brüt maaşın net maaşa dönüşümü bütçe oluşturmak, tasarruf planları yapmak ve maaş pazarlığı sırasında doğru kararlar alabilmek için kritik öneme sahip.

Brüt ve Net Maaş Arasındaki Fark Nedir?

Çoğu çalışan yalnızca bordrosundaki brüt rakama bakarak gelirini değerlendirmeye çalışsa da eline geçen gerçek miktar olan net maaşı bilmek finansal kararlar açısından kritik rol oynuyor. Brüt maaş, işvereninizin size sağladığı toplam gelir tutarını ifade ediyor. Bu tutar herhangi bir vergi, sosyal güvenlik primi veya diğer zorunlu kesintiler yapılmadan belirleniyor. Yani brüt maaş, maaşın “teorik” toplam değerini gösteriyor.

Net maaş ise brüt maaştan vergi, SGK primi, işsizlik sigortası ve diğer kesintiler yapıldıktan sonra elinize geçen gerçek miktarı temsil ediyor. Net maaş, günlük yaşam harcamalarınızı karşılayabileceğiniz ve tasarruf planları yapabileceğiniz gelir olarak kabul ediliyor.

Brüt Maaştan Net Maaş Hesaplama Formülü ve Adımları

Brüt maaş hesaplama formülü sadece bordrodaki rakamları görmekten öte, net gelirinizi tahmin etmenizi ve finansal kararlarınızı doğru şekilde planlamanızı sağlıyor. Hesaplama adımları şu şekilde açıklanabiliyor:

● Brüt maaşın belirlenmesi: Öncelikle işveren tarafından belirlenen toplam gelir olan brüt maaş dikkate alınıyor. Bu tutar herhangi bir vergi veya kesinti yapılmadan önceki miktarı gösteriyor.

● SGK ve işsizlik sigortası primlerinin düşülmesi: Brüt gelir üzerinden zorunlu kesintiler olan sosyal güvenlik primi ve işsizlik sigortası primi çıkarılıyor.

● Gelir vergisi matrahının hesaplanması: Kesintiler düştükten sonra gelir vergisi matrahı belirleniyor ve buna uygun olarak vergi hesaplanıyor. Bu adım brüt maaşa göre net maaş hesaplama sürecinin en kritik noktalarından biri.

● Damga vergisi ve diğer kesintilerin uygulanması: Son olarak damga vergisi ve varsa diğer kesintiler düşülüyor. Bu adım tamamlandığında elinize geçen miktar net maaş olarak ortaya çıkıyor.

● Farklı statüler için uyarlama: Kamu çalışanları gibi farklı statülere sahip çalışanlar için aynı hesaplama mantığı geçerli olurken 4-b maaş hesaplama gibi özel durumlarda prim ve vergi oranları değişebiliyor.

● Günlük ve saatlik hesaplama: Aylık net maaş hesaplandıktan sonra günlük veya saatlik gelirleri görmek isteyenler için günlük brüt net hesaplama yöntemi uygulanabiliyor.

● Net ve brüt arasındaki farkın anlaşılması: Çalışanlar sıkça “maaş brüt mü net mi?” diye soruyor. Brüt maaş, vergi öncesi gelirken net maaş elinize geçen gerçek tutarı gösteriyor. Bu nedenle “brüt maaştan net maaş hesaplama nasıl yapılır?” sorusunun yanıtı resmi kesinti oranlarını dikkate alarak bu adımların uygulanmasıyla ortaya çıkıyor.

● Finansal planlama ve fark analizi: Hesaplamalar tamamlandıktan sonra Net brüt maaş farkı net olarak görülüyor ve uzun vadeli tasarruf, yatırım veya bütçe planlamasında kullanılabiliyor.

Bu adımlar sayesinde bordrodaki rakamlar bütçe yönetimini kolaylaştırıyor ve finansal kararları bilinçli şekilde almanıza yardımcı oluyor.

Sık Sorulan Sorular

1. Brüt maaş ile net maaş arasındaki fark nedir?

Brüt maaş, işverenin size sağladığı toplam gelir tutarını ifade ederken net maaş bu tutardan SGK primi, işsizlik sigortası, gelir ve damga vergisi gibi kesintiler yapıldıktan sonra elinize geçen gerçek miktardır.

2. Brüt maaştan net maaş hesaplama nasıl yapılır?

Brüt maaştan net maaş hesaplama brüt gelirden öncelikle SGK ve işsizlik sigortası primlerini düşmenin ardından gelir ve damga vergilerini hesaplama ile yapılır. Sonuçta net maaş ortaya çıkar ve çalışanlar gelirlerini doğru şekilde görebilir.

3. 4-b maaş hesaplama ile normal maaş hesaplaması arasında fark var mıdır?

Farklı statülere sahip çalışanların kesinti oranları değişebilir. 4-b maaş hesaplama da aynı mantıkla yapılır ancak prim ve vergi oranları farklılık gösterebilir. Bu nedenle brüt üzerinden net maaş hesaplama her çalışan için özel olarak yapılmalıdır.

Uyarı İkonu

Bu metin ElevenLabs AI toolu ile seslendirilmiştir.